Cerita Rakyat Makassar :: LAPUNG BUAJA SIAGANG LAPUNG TEDONG


Niakmo sekre wattu nabattu akba lompoa ri sekre parasangang. Jaimi ballak rumbang siagang pokok kayu lompo nalariang jeknek, battuang kana anjo akba lompoa. Natikring niakmo sikayu Buaja lompo rampi nierang ri akbaya naik ri bontoa mingka bellai battu ri birinna binangaya.
Naia naunnamo akbayya nacinikmi niak pokok kayu anngutungi ingkonna siagang nasseng tommi kalinna anjo Buaja angkanaya bellai pale battu ir birinna binangaya. Apaji namareramo pakmaikna lapung Buaja anjoreng nasabak tenana nakullek giok-giok niutungi ri pokok-pokok kayu napilak bambang tommo alloa.
Tena nasallo tikring niakmamo sikayu Tedong numalo anjoreng ri tampaka erok naung annginung ri binangaya. Nicinikni ri Buaja nammarrang appalak tulung akkamase-mase angkana,”E, Saribattang, e. lapung Tedong, tulungak kosong nasabak lakbusuk allomok anne nabambangi allo, tamnganre, tamanginung, tamakkulle giok-giok nasabak na utungi pokok kayu ingkongku. Pasalai sarikbattang anjo pokok kayua barang akkulleejak kodong akgiok.”
Na nagiling tommo tedonga na nacinikmo buajaya ni utungi ingkonna ri sekrea pokok kayu nakanamo Tedonga, “Anne mae riolopa nariolo punna nia tedong naung ri binangaya annginung iareka  akjeknek tena nakanrena Buaja. Lanri kammami anjo natena kuerok antulungko nasabak kodina sipaknu ikau Buaja. Sannangmoko naung nanupisakringi sarennu. Tena kuerok allappassangko kapunna kulappasangko pasti nukanreak sallang.”
Nakanamo Buajaya, ”E, sarikbattang kupakpisakbiangi ri karaeng Allahu taala siagang ri surona, kupakpisakbiangi tongi ri anak cucungku, ri bija-bijangku ri tamakkulle na nupanraraki nikanaya tedong, nasabak pattulunnami anjo tedonga na kusalamak battu ri kamateanga,”
Nakanamo anjo tedonga, “Punna kammantu pale kanannu, bajikmi pale nakulappassangko ri kayu antarakako.”
Lekbaki anjo lappasakmi buajaya na nakana seng angkana, “E, Sarikbattang passukkuk laloi pannulunnu ri nakke nasabak kamma-kamma anne tena sikalipa nakukkullegiok-giok nasabak pakrisik ngaseng kaleng-kalengku nautungi kayu. Erang laloak naung ri jekneka, sarikbattang, kaerok mangkajako naung annginung.”
Nakanamo anjo Tedonga, “naikmako pale ri dongkokku nakuerangko naung ri binangaya.”
Ammempomi naung Tedonga na naik tommo buajaya ri dongkokka Tedonga na nampa akjappa naung ri birinna binangaya. Naanne lapong tedong tena niakkaki ri atinna angkana anjo Buajaya niak pale niak-niak kodina ri ia. Akboyami akkalak Buajayak antekamma nakulle nakanre anjo sumpadeng lapong Tedong nasabakcipuruk dudumi. Siallomi bujuruk nabambangi allo, tamanganre, tamanginung.
Naia ri wattu battunamo ri birinna binangaya, nakanamo lapung Tedong, “Anrinni mako kupangdongkok, Buaja.” Nakana seng Buajaya,”Panak-panunga sikekdek, sarikbattang ri jekneka solanna nabasa-basa kale-kalengku, nassaussau kusakring nasabak kalotorok sikali kusakring kalengku.”
Apaji na naung sedeng teonga ri jeknek sangge kulantuka. Nakana sedeng Tedonga, “anrinnimako kupanaung Buajaya, “ Anngapa nutea kamma ampanak-panaungak sikekdek. Apapi nukamallakkang nakulekbakmo assumpa, akjanji ri aku angkanaya, tena olona angkana inakke langkanreko. Apa tommo padeng kuballassangi pattulunnu siagang pakmaik bajiknu ri ankke.”
Apaji nanaungmo sedeng tedonga ri jekneka sangga narapikna bongganna iareka battanna, nasikai aklumpa mamo buajaya na nakana, “E, Tedong bebeknu kau anngapa nuerok amaptnappaki kana-kanangku, nabajik nupahanna angkanaya, riolopa na riolo nassimusu tedonga siagang buajaya. Tenamo nukkulle lappassak kamma-kamma anne nasabak sannami cipurukku anmbangi allo siallo bujuruk.”
Nakanamo Tedonga, “E Buajaya ianjo padeng nuballassangi pammajikingku ri kau saikbattang?”
Nakanamo Buajaya,”Teamako jai dudu bicarannu, nasabak iaku anne niak mako I lalang kakaosangnu kamma-kamma anne. Tenamo takkamana, tanamo tanukanreku, passami pale nilanngerek rolo bicarannu tallua apa-apa maea anrinni ritampaka, na nikutaknangi angkanaya niakkaja anjo pakmaik bajik nibalasak kodi?”
Nakanamo buajaya,”Bajikmi punna kamma antu eroknu nasabak tenamo annetakukanrenu.”
Tassiapai sallona para attayang, niak tojengmi anjo mae pakdinging, niakka anjo palek olona angkana pakmaik bajik nibalasak kodi?”  Nakanamo pakdinging kae-kaea, “Apaantu kau nukana. Inakkemo cinik, ri wattungku beri injapa tenamo kamma niangaiku, nipammoliak apa-apa, na nipanaikkak ri ulunna bainena ni jujung, napattapiak berasak, nakunipasere-sere ri manna tau loloa. Kamma-kamma anne toamak, kae-kae tommak tenamo maka ia natujuanngangak tau to linoa, nipasambilamak naung ri binangaya na anyukkang jeknek. Biasa tonjitu pakmaik bajika nibalasak kodi.”
Nakanamo Buajaya,” Lakukanre tojemmako, tedong.”
Nakanamo Tedong, “ Tayangi rolo makaruaya na nikutaknana tongi.” Tassiapa sallona, niak tojemmo tapperek kekkek silawarak ammanyuk ri ampikna lapung Tedong akkutaknammo angkana, “E, tapperek kae-kae, niak tongka anjo olona pakmaik bajika nibalasa kodi?”
Nakanamo tapperek kae-kae natoa, “Aapa antu nukana, inake lekbama antu nataba pakkutaknannu. Kamma-kamma anne toamak, kae-kaemak, nipassambilamak naung ri binangaya naanyukang jeknek. Riolo ri wattunku beru, nibalukak bajik-bajik, na nibolikak bajik-bajik, punna lekbama nipalaparak naempoima tau lakbirik. Biasa tonji antu pakmaik bajika ni balasak kodi.”
Ammannyuki seng anjo mange tappereka. Apaji napilak mallamo Tedonga na nakana ilalang ri pakmaikna, nakanre tojengmak anne buajaya. Nakanamo Buajaya, “Kukanre mako mae anne Tedong ka ruami nikutaknang nasangkamma ngaseng panggappaku.”Jari, nakanamo Tedonga, “Sakbaramako riolo, buaja nasabak passijanjianta sumpadeng tallu lanikutaknang na nampairua lekbak nikutaknang.”
Nappalak doammo Tedonga ri Karaenga Allahu Taala barang nipalappasi battu ri pammanrakinna Buajaya. Natikring niak mamo nacinik sikayu Pulandok annginung ri birinna binangaya. Nakanamo pakmaikna Lapung Pulandok anngapa nanika Tedong  I rawa jekne, anne Tedonga eroki nikanre ri Buajaya. Ammanrang tommi lapung Tedong akkutaknang mange ri lapung Pulandok, “E, Pulandok, niak tonja anjo olona angkana pakmaik bajik nibalasak kodi?”
Nakanamo Pulandoka lalang pakmaikna, “annaba sikali sumpadeng nawa-nawangku, erok tojengi.” Tedonga nikanre ri Buajaya. Appiwalimi lapung Pulandok angkana, “Apa antu nukana, takkulangerai, tongolokmak, naik-naik sako mae nampa akkana.”
Naikmi sikekdek anjo Tedonga na nampa akkutaknang sedeng angkana, “E, Pulandok, niakkaja anjo olona pakmaik bajika nibalasak kodi?” Nakana sedeng anjo Lapung Pulandok, naik-anik sako mae rolong, I atepako mae nampa akkana, katena kulanngereki angkana apa nukana, tongolokmak.Naikmi sedeng anjo Tedonga nipinawang ong bokona ri Buajaya, nanampa akkutaknang pole angkana, “E, Pulandok, niakkaja bajik nibalasak kodi.”
Naanjo lapung Pulandok ia nkutaknang, saia-iana anjo pappibalinna sumpadeng napau ri Tedonga. Napila naik tommo Tedonga ri birinna binangaya. Naia kira-kira tenananmo nanirapika ri Buajaa, nakanamo Pulandok, “Lumpakmako tippak naik, Tedong, tenamo antu narapikko nakayao Buaja nasabak ambawami jekneka.” Apaji naklumpakmo naik Tedonga ri bontona siagang lappasak tommi battu ri bontona siagang lappasak tommi battu ri pammanrakinna Buajaya. Larimi todong siagang Pulandok antama ri romanga.

0 komentar:

Posting Komentar

Popular Posts

Diberdayakan oleh Blogger.